زندگی‌نامه حضرت سید موسی زرآبادی

.اخلاق و عمل
سیّد در مراحل تقوی و تهذیب نفس و سلوك شرعی نیز از نخبگان عصر بوده است. در این مورد نیز مربیّان و استادان او شناخته نیستند. بعید نیست كه توجه او به این مراحل به اشاره پدر پدید آمده باشد كه خود اهل این معانی بوده است. گفته‌اند كه سیّد از ابتدای نشو و نمای خویش، مراقبت شدیدی در پرهیز از محرّمات و عمل به واجبات داشته است و این چگونگی زبانزد بوده است و گاه چنان می‌شده كه تمام مستحبات شرعی را نیز انجام می‌داده است و همین چگونگی‌ها از وی عالمی عامل و وارسته‌ای كامل می‌سازد، یعنی انسانی كه شایسته عنوان »‌ و عالم دینی» باشد.

مكتب تربیتی
مكتب تربیتی سیّد موسی زرآبادی، مكتب درهم تنیده علم و عمل (تزكیه و تعلیم) بوده است، علم و معرفت براساس علم قرآنی خالص و عمل بر طبق موازین دقیق شرعی. سیّد در عین اطلاع كافی و عمیق از فلسفه و عرفان و درك محضر استادان بزرگ این فنون در عصر خویش و تدریس پاره‌ای از متون عمده فنون یاد شده، از اركان بزرگ مكتب تفكیك»* در نیمه نخست سده چهاردهم هجری به شمار است. درباره عمل (تهذیب نفس و تقوی) نیز تأكید بسیار داشته است و استفاده از وقت» و به هدر ندادن فرصت و ضایع نكردن استعداد را بسی مهم می‌شمرده است و رعایت دقیق تكلیف را و عمل به شرع مطهر را، در رأس امور قرار می‌داده است.
درباره تأثیر خلّاق او و مكتب علمی و عملی او در ساختن روح‌های بزرگ، همین بس كه در شاگردان تربیت یافته و كمال پذیرفته تعالیم و آداب او، به این دو چهره بر می‌خوریم:
شیخ مجتبی قزوینی خراسانی(م:1386ق)، و
شیخ علی اكبر الهیان تنكابنی(م: 1380ق).
هر كس از این دو عالم عامل و دو ربانی كامل و دو رازور جامع و فاضل شناختی داشته باشد، آنچه را اشاره می‌كنیم در می‌باید.

در قلمرو ت و اجتماع
مردان بزرگی چون سیّد موسی زرآبادی كه با اخلاق قرآنی و تعالیم معصوم ع» پرورش یافته‌اند و از خداپرستی و انسان‌دوستی انبیایی مایه‌هایی روحی دارند، هیچگاه نمی‌توانند از پرداختن به كار خلق خدا و اهتمام به امور مسلمین (مسائل ت و اجتماع و معیشت مردم) غافل باشند و بر محرومان و مظلومان هر چه بگذرد، عین خیالشان نباشد، هرگز این است كه می‌نگریم كه حضرت سیّد، با وجود همه آن اشتغالات ظاهری و باطنی . به امر مشروطیّت (كه در زمان وی پیش می‌آید)، توجه می‌كند و رساله‌ای درباره فواید آن می‌نگارد. در مرقومه‌ای از ایشان چنین آمده است:
و ظاهراً مرحوم سیّد در اوان مشروطیت طرفدار آن بوده و حتی رساله‌ای – حدود ده صفحه- در مدح آن نگاشته كه موجود است. ولی بعدها بر اثر بروز انحرافاتی در نهضت مزبور از مخالفان جدی آن گردید.»
موضوع از هر دو بعد جالب و آموزنده است: هم توجه به تكلیف ی و اجتماعی دینی و پرداختن به آن به اندازه توان و هم به هنگام بروز انحراف، كنار كشیدن و مخالفت كردن و بر انحراف‌ها صحه نگذاشتن.

شاگردان
در مكتب سیّد موسی زرآبادی، زبدگانی چند پرورش یافتند و به مراحلی بس بالا رسیدند، چه آنان كه مدتی دراز از محضر او بهره‌مند گشتند و چه آنان كه در فرصت‌هایی كوتاه توانستند از آن طور سینای علم و تقوی قَبَسی برگیرند:
- شیخ علی اكبر الهیان تنكابنی (م: 1380ق).
- شیخ مجتبی قزوینی خراسانی (م: 1386ق).
- شیخ هاشم قزوینی (خراسانی) (م: 1380ق).
- سیّد محمّد تقی معصومی اشكوری، صاحب كتاب دو چوب و یك سنگ».
- شیخ علی اصغر شكرنابی (م:ح 1354ق).
- سیّد ابوالحسن حافظیان مشهدی (م:1360ش).
- سیّد علی محمّد حاج سیّد جوادی و .

سیمایی عظیم و درخشان
بدین‌گونه حضرت سیّد موسی زرآبادی قزوینی، عالمی بوده است ربّانی، متألّهی قرآنی، مرزبانی تفكیكی، مربّیی بزرگ، متعقّلی سترگ، سازنده ارواحی قوی، پرورش‌دهنده بزرگانی نمونه در فضیلت و كمال و تعالی روحی و انسانیّت سیرتی. خواص و دوستان و شاگردان ایشان، درباره خصوصیات روحی و قدرت‌های معنوی وی و آگاهی از اسرار خفیه، تسلّط بر اشیا و تصرّفات، بروز كرامات، فیض بزرگ تشرّف»، اطلاع از اسم اعظم»‌‌ و اسرار ریاضتی آن، خلع بدن» و خلسات ممتدّ روحی و و . مطالب و وقایعی نقل كرده‌اند بسیار مهم.

درگذشت
و سرانجام، تقدیر محتوم فرا می‌رسد و حضرت سیّد داعی الهی را پاسخ می‌گوید و در روز دوم ماه ربیع‌الثّانی، سال 1353 هجری قمری، از این جهان تاریك و محدود و گذران، به جهان روشنایی و نامحدود و پایدار رخت می‌كشد، و روحی بس و ملكوتی به آفاق مینوی ملكوتیان می‌پیوندد. پیكر پاك وی، در صحن امام‌زاده (شاهزاده) حسینع» - در قزوین- به خاك سپرده می‌شود . و اكنون آرامگاه حضرت سیّد موسی زرآبادی، مورد توجه آشنایان و خواص است.

منبع:   http://aliakbar-moallem.com/zarabadi_life.htm